Obezite

Dünya Sağlık Örgüt’üne göre (WHO) obezite veya şişmanlık “vücutta bulanan yağ oranının, bireyin sağlığıyla ilgili istenmeyen sonuçlara yol açacak ölçüde anormal veya aşırı miktarda artması” olarak tanımlamaktadır.

Yetişkin erkek bireylerde ortalama vücut ağırlığının %15-18’i,

Kadınlarda ise ortalama %20-25’i yağ dokusundan oluşmaktadır.

Bu yağ miktarı oranın erkeklerde ve kadınlarda sırasıyla %25 ve %30’un üzerine çıkması obezitenin varlığı için kriter kabul edilmektedir.

Özellikle bel çevresinde biriken yağlar, birçok hastalık riski ile ilişkilendirilmektedir.

Obeziteye neden olan başlıca faktörler:

Genetik faktörler, yaş, cinsiyet, beslenme, psikolojik faktörler, sosyo-ekonomik düzey, çevresel koşullar, fiziksel inaktivite ve diğer faktörler şeklinde sıralanabilir.

Obezite fiziksel sağlığın dışında mental sağlığı da olumsuz etkilemektedir.

Obezite, birçok psikolojik rahatsızlığın, yeme davranışı/tutumu bozukluğunu tetikleyicisidir.

Obezitede kullanılan tedavi yöntemleri çeşitlidir.

Bu tedavi yöntemlerinde amaç, yeterli bir vücut ağırlığı kaybı hedeflenerek, obezite ile ilişkili morbidite ve mortalite riskini azaltmak, bireye yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırmak ve bireyin yaşam kalitesini yükseltmektir.

Tedavi yöntemleri, sağlıklı beslenme tedavisi, egzersiz tedavisi, farmakoterapi, cerrahi tedavi, davranış değişikliği tedavisidir.

Obezitenin sağlıklı beslenme tedavisinde amaç; enerji açığı oluşturarak, kas kaybı olmadan vücut yağ depolarının azalmasıyla, ideal kiloya ulaşmak ve ideal kiloyu korumaktır.

Obezite tedavisinde; diyet ve egzersiz tedavilerinin birlikte uygulanması en etkili yöntemdir.

İlaç tedavisi BKİ≥30 kg/m² (vücut kitle endeksi)  olan hastalarda veya BKİ≥27’ + eşlik eden hastalığı olanlarda (hipertansiyon, diyabet, dislipidemi, kardiyovasküler rahatsızlıklar, uyku apnesi vb.) kullanılmaktadır.

Cerrahi tedavi ile mide küçültülmekte veya malabsorbsiyon sağlanmaktadır.

Cerrahi tedavinin uygulanması için bireyin BKİ’sinin belirli bir sınırın üstünde olması gerekmektedir.

Davranış değişikliği tedavisinde amaç; yaşam boyu sürecek davranış değişikliğini oluşturmak ve böylece istenen vücut ağırlığının uzun dönemde korunmasını sağlamaktır.